معضل چهارم؛ وقتی که عوامل دیگر نمی گذارند.

چه چیزهایی غیر از خودمان می توانند مانع سر راه ما باشند؟

به احتمال زیاد برای همه ی ما شرایطی وجود داشته است که در آن شرایط با وجود داشتن اطلاعات کافی در مورد یک موضوع، داشتن مهارت کافی برای انجام کارها و وجود انگیزه باز هم کارها به خوبی پیش نرفته اند. با وجود اینکه عوامل درونی برای انجام کار وجود دارند پس چه چیزی باعث می شود که کار ها به درستی پیش نروند؟ مثلاً وقتی که شما به عنوان کارمند یک بخش طرح خاصی را برای ارتقاء شرکت ارائه کرده اید، برای انجام آن انگیزه دارید، دانش و مهارت لازم برای اجرایی کردی آن کار ها را نیز دارید ولی فرد تصمیم گیرنده در واحد شما یا مدیر کل یا اعضاء هیئت مدیره با طرح شما مخالفت می کنند. با توجه به این مثال می بینیم که این بار عاملی خارج از اراده و خواست ما بر انجام یا عدم انجام کار تأثیر گذاشته است.

شناخت مفهومی به نام شکاف محیطی

عامل بیرونی تأثیر گذار بر اتفاقات مختلف پیرامون ما را عامل محیطی و شکاف به وجود آمده به دلیل این عوامل را «شکاف محیطی» می نامند. شکاف محیطی چندان در کنترل فرد یا افراد به تنهایی نیست و ممکن است ناشی از اتفاقات غیر منتظره یا تصمیم های سؤال برانگیز افراد مؤثر باشد. یعنی یا واقعه ای خارج از کنترل ما (مثل عوامل طبیعی و حوادث غیر قابل پیش بینی) روی داده است که اجازه ی انجام کار مورد نظر را به ما نمی دهد، یا اینکه فردی که تصمیم گیری او در روند کاری ما مؤثر است تصمیمی بر خلاف خواسته و مسیر حرکت ما می گیرد. (مثل تصمیم هایی که دولت ها یا هیئت های مدیره ی شرکت ها می گیرند). به هر حال خواسته یا ناخواسته ما با تأثیر این اتفاقات سر و کار خواهیم داشت و شکاف محیطی می تواند برای ما دردسر ایجاد کند.

عامل مهم بودن این شکاف یادگیری

زمانی که ما با شکاف محیطی رو به رو می شوید احتمال سر خوردگی به دلیل انجام نشدن کارمان وجود دارد. به هر حال این اتفاقات سبب پیش نرفتن کار ما می شود. (حتی تصور کسی که تصمیم ها و کار های او مورد توجه افراد بالادست او قرار نگرفته یا مثلاً یک آتش سوزی زندگی فردی را به بن بست رسانده بسیار آزار دهنده است). در جای جای زندگی امکان دارد با شرایط یا افرادی که سر راه ما سد می گذارند رو به رو شویم پس بهتر است سعی می کنیم برای این مواجهه ی ناخوشایند آماده باشیم.

چگونگی آمادگی برای شکاف محیطی

به احتمال زیاد روشی برای مقابله با شکاف محیطی وجود ندارد. چون در هر حال این بخش از معضلات یادگیری از کنترل ما خارج است و هر زمان و در هر مورد ممکن است روی دهد. پس شاید بهترین راه این باشد که راه های دیگری را نیز برای انجام کار های خود مدنظر داشته باشیم. حتی اگر احتمال ایجاد این اتفاق زیاد باشد (مانند ابتدای شروع به هر کاری که خانواده با آن مخالفت می کنند)، می توان تا حدی گام های بعدی خود را بررسی و اصلاح کنیم. در هر حال باید با آمادگی کامل و بررسی راه های جایگزین خود را برای این مقابله آماده کنیم.

با پر کردن شکاف محیطی می توانیم به کار های مربوط به خود بهتر و بیش تر رسیدگی کنیم.